Kızamık, çiçek gibi bulaşıcı hastalıkları bir defa
geçirenlerin aynı hastalığa bir daha yakalanmadıkları dikkati çektikten
sonra, insanları hastalık mikroplarına karşı bağışık hale getirme
araştırmalarına, başlanılmış ve bunun sonucu olarak aşı bulunmuştur.
Aşı: Hastalık yapma gücü olmayan mikropların vücuda,
verilerek bağışıklık meydana getirme işlemidir. Bunun için mikrop özel
besi yerlerinde üretilir, değişik tekniklerle hastalık yapma gücü yok
edildikten sonra vücuda verilir.
Âşı sayesinde oldukça tehlikeli olan ve büyük salgınlar yapan
hastalıkların bir kısmı tamamen kayboldu, bir kısmı da oldukça az ve
tehlikesiz hale geldi. Örneğin 1957 yılından beri memleketimiz de çiçek
hastalığı görülmemektedir. Difteri ve boğmaca ise yok denecek kadar
azaldı. 1950 ye kadar kurtulma ümidi olmayan, ince hastalık diye anılan
tüberküloz (verem), tüm ülkede uygulanan BCG kampanyası sayesinde
oldukça azalmış durumdadır. Hastalananlar ise antibiyotiklerle kolayca
tedavi edilebilir duruma gelmiştir.
Bebek Aşıları ve Bebek Aşı Takvimi
Çocukların sağlıklı olarak yetişmesini sağlamak için bebeklik
döneminden başlayarak aşılarını düzenli olarak yaptırmak gerekir.
Memleketimizde uygulanan aşılar şunlardır:
Difteri Boğmaca Tetanos (karma)
Difteri ve tetanos aşıları, difteri toksini ile tetanos toksininin
formaldehit ile toksisitesi giderilmiş ama antijenik karakteri devam
eden ana toksinleridir. Boğmaca aşısı ise hastalık yapma gücünü yitirmiş
inaktif bakteri aşısıdır. Üçü bir arada karma olarak aynı anda yapılır.
Bu aşının genellikle 1 yaşından önce tamamlanması gerekir. 3 doz
halinde verilir.
Tifo-Para tifo aşısı
Tifo ve para tifo mikroplarının öldürülmesi ile elde edilen inaktif bakteri aşısıdır. Genellikle 3-40 yaş arasında uygulanır.
3 yaş 1. doz 1 cc.
l ay sonra 2. doz 1 cc.
1 yıl sonra rap el 1 cc. olarak yapılır.
B.C.G. aşısı
Hastalık yapmayan ama tüberküloza karşı bağışıklık veren özel bir
bakteri aşısıdır. Yeni doğanlara doğumu takip eden günlerde ağızdan
verilir. Aşı olmayanlarla tüberkülin testi negatif olanlara sol
omuzlarına 0.1 cc. olanak deri içine verilir.
Poliomyelit aşısı
Hastalık yapıma gücünü kaybetmiş polio virüslerden elde edilmiştir.
İki şekilde verilir. Birincisi ağızdan verilen Sabin aşısı, ikincisi ise
enjeksiyonla deri altına verilen Saik aşısıdır. Genellikle ağızdan
verilen Sabin aşısı kullanılır.
Aşı küçüklere şekerli suya damlatarak, büyüklere ise kesme şeker
üzerine damlatılarak verilir. 3 ayını tamamlamış çocuklara D.B.T. aşısı
ile birlikte aynı anda verilir.
Aşı klorsuz suya damlatılmalı ve aşı verildikten sonrada 2 saat
süreyle klorlu su verilmemelidir. Üçüncü. doz verildikten 1 yıl sonra 1
doz, 4 yıl sonrada ikinci 1 doz aşı verilmelidir.
Çiçek Aşısı
Hastalık yapma yeteneğini kaybetmiş canlı virüs aşısıdır. Kanunen
yapılması mecburidir. 7-8 aylarda, kolun omuz basma yakın dış yüzüne
yapılır. Deri sabunlu su ile silindikten sonra deri üzerine küçük bir
damla aşı damlatılıp toplu iğne ucu ile hafifçe çizilerek yapılır.
Çizerken kan çıkmamalıdır. Aşı tutmazsa 10 gün sonra tekrar
yapılmalıdır.
Kızamık aşısı
Kızamık aşısı hastalık yapma yeteneği azaltılmış canlı virüs
aşısıdır. 6 yaşını geçmiş kızamık çıkarmamış çocuklara yapılır. Kolda
deri altına 0.5cc. olarak yapılır.
Kolera aşısı
Hastalığı yapan vibrio cholera’nın öldürülmesi ile elde edilen
inaktif bakteri aşısıdır. Hastalık görülme ihtimali olan bölgelerde ve
salgın zamanlarında uygulanmalıdır. Bağışıklık süresi 6 aydır.
İki yaşından küçüklere 0.25cc. 2-12 yaş arasındakilere 0.5cc. ve 13
yaşından yukarı olanlara 1cc. olarak deri altına yapılır. Birinci aşıdan
1 ay sonra ikinci doz verilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder